SUROGACJA
CO TO JEST SUROGACJA ? CZY W POLSCE JEST ONA LEGALNA? W KTÓRYCH KRAJACH JEST LEGALNA ?
Surogatką jest określana kobieta, która zgadza się na wprowadzenie do jej macicy zarodka, powstałego z komórki jajowej kobiety i plemnika mężczyzny i wszczepionego dzięki metodzie in-vitro, następnie rodzi dziecko i przekazuje wybranym osobom, które zdecydowały się na „wynajęcie brzucha”. Z usług surogatki korzystają najczęściej pary starające się o potomka, które wykorzystały już wszelkie medyczne sposoby na naturalne zapłodnienie i kobiety, które nie są w stanie urodzić z powodu wad wrodzonych. Jest to zjawisko, które z roku na rok staje się coraz bardziej popularne w krajach Europy Zachodniej. Surogatka, która decyduje się wynająć swój brzuch może zarobić na urodzeniu dziecka nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Najwięcej zarabiają te kobiety, które już wcześniej były surogatkami i cieszące się dobrym zdrowiem. Wyróż- niamy surogację:
• altruistyczną – kobieta rodzi dziecko wskazanej parze, ale nie otrzymuje za to pieniędzy. Para jedynie pokrywa koszty leczenia i zabiegu in-vitro.
• komercyjną – kobieta, która „wynajmuje swój brzuch” za pieniądze.
Surogacja, czyli tzw. „rodzicielstwo zastępcze” zarówno w Polsce jak i na całym świecie w dalszym ciągu budzi spore kontrowersje. Wiele par w Polsce zadaje sobie pytanie, czy jest ona legalna czy też nie. Jeszcze do niedawna wiele par wykorzystując luki w prawie decydowało się na skorzystanie z usług surogatki.
Następnie rodzice składali wniosek o pełne przysposobienia dziecka i Sąd orzekał o tym przysposobieniu, z tą chwilą na wybraną parę przechodziła władza rodzicielska. Jednak w świetle aktualnie obowiązujących przepisów prawa rodzice biologiczni dziecka mogą przed sądem opiekuńczym wskazać osobę przysposabiającego, którą może być wyłącznie krewny rodziców dziecka za zgodą tej osoby złożoną przed tym sądem. Osobą wskazaną może być również małżonek jednego z rodziców. Zatem krąg podmiotów został ściśle ograniczony, co spowodowało, że rodzice biologiczni dziecka nie mogą wskazać dowolnie wybranych osób spoza tego kręgu.
Nie należy również zapominać o treści art. 211a Kodeksu karnego, który stanowi, iż kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, zajmuje się organizowaniem adopcji dzieci wbrew przepisom ustawy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Z powyższego wynika, iż skorzystanie z usług surogatki w Polsce jest zabronione. Podobnie jak w Niemczech, Francji, Włochach, Japonii, Islandii, na Węgrzech.
Surogacja jest legalna m. in. w Rosji, Gruzji, Grecji, Wielkiej Brytanii, Finlandii, USA, Indiach, Meksyku, Armenii, Czechach, Tajlandii. Z surogacji altruistycznej można skorzystać w Australii, Nowej Zelandii, Kanadzie.
Adwokat dr Iwona Zielinko
PODZIEMIE SUROGATEK – PLUSY I MINUSY WYNAJĘCIA SUROGATKI
„Wynajęcie brzucha” w czasach, gdzie coraz częstszym problemem młodych par czy małżeństw jest bezpłodność daje przede wszystkim możliwość posiadania potomstwa kobietom, które same nie mogą urodzić, np. z powodu wad wrodzonych. U takich kobiet często wzrasta poczucie winy, że nie mogą urodzić ukochanemu mężczyźnie dziecka, w związku z czym „pomoc” surogatki jest dla nich jedyną szansą na długo wyczekiwane spełnienie marzeń. Surogacja jest również bezpiecznym rozwiązaniem dla kobiet po 40. roku życia, które boją się ryzykować powikłaniami ciąży z powodu ich późnego wieku.
Wadą surogacji są z pewnością dylematy moralne na temat tego, iż matka nosząca dziecko pod sercem oddaje je za pieniądze. Nigdy nie mamy także pewności, czy surogatka się nie rozmyśli i nie postanowi zatrzymać dziecka. Minusem i zarazem barierą do wynajęcia surogatki jest z pewnością również bardzo wysoka cena, sięgająca nawet 130 000 zł, obejmująca całkowitą opiekę nad ciężarną, co powoduje, że na taką usługę stać głównie ludzi zamożnych.
Adwokat dr Iwona Zielinko